İbrahim Şinasi (5 Ağustos 1826 - 13 Eylül 1871), İstanbul doğumlu Türk gazeteci, şair, tiyatro yazarı ve düşünürdür. Bu çok yönlü sanatçı, parça parça gelen ve hedefleri belirli bir yönde sınırlı olan yenilikleri bir araya getirerek en çok ihtiyacımız olan şekilde topluma geri döndürdü.
19. yüzyılda Türk edebiyatını etkileyen ve yönlendiren yazarlar arasında yer alan Şinasi, Osmanlı toplumunun çağdaş uygarlığı yakalayarak gelişebileceğini, bununsa Batı örnek alınarak gerçekleşebileceğini savunan Batılılaşma hareketinin öncülerinden biridir. Gazetelerde yazdığı makalelerle, Fransızca'dan yaptığı şiir çevirileriyle, edebî ve toplumsal eleştirileriyle, yazdığı tiyatro yapıtlarıyla ve kullandığı yalın, halkın anlayabileceği arı dille edebiyatta Batılılaşmanın ilk adımlarını atmıştır.
Şinasi, Agah Efendi ile birlikte 1860 yılında ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval'i çıkarmıştır. Edebiyatımızdaki ilk makale örneği olan "Mukaddime-i Tercüman-ı Ahval'i" (Tercüman-ı Ahval gazetesinin ön sözü) yine bu gazetede yayımlamıştır. 1962 yılında ise Tasvir-i Efkâr isimli gazeteyi çıkarmıştır. İlk tiyatro eserimiz olan "Şair Evlenmesi" adlı eserini Tasvir-i Efkâr gazetesinde yayımlamıştır. Sanatçı, La Fontaine ve Lamartine'den yaptığı çevirileri "Tercüme-i Manzume" adlı eserinde toplamıştır. Kendi şiirlerinden yaptığı seçmeleri ise "Müntehabat-ı Eş'ar" isimli eserinde toplamıştır. Şiirlerini aruz vezni ile yazmış ve Türkçe'nin sadeleşmesi için önemli çalışmalar yapmıştır. Şiirin konusunu genişletmiş hukuk, hak, adalet, medeniyet, akıl, kanun gibi kavramları şiirimize sokmuştur. Atasözleri ile ilgili çalışmalar yapmış ve bu çalışmalarını "Durûb-ı Emsâl-i Osmaniye" adlı eserinde toplamıştır. Şinasi'nin ünü sanatçılığından değil, edebiyatımız için öncü olmasındandır.
19. yüzyılda Türk edebiyatını etkileyen ve yöneten yazarlar arasında yer alan Şinasi, Osmanlı toplumunun çağdaş medeniyeti yakalayarak gelişebileceğini ve bunun da verilip alınarak gerçekleştirilebileceğini savunan Batılılaşma hareketinin öncülerinden biridir. Batı, bir model olarak alınmıştır. Gazetelerde yazdığı yazılar, Fransız şiir çevirileri, edebi ve sosyal eleştirisi, tiyatro eserleri ve halkın anlayabileceği yalın dil ile edebiyatta Batılılaşmanın ilk adımlarını atmıştır.
Fransız kültüründen etkilenmiş ve bu doğrultuda eserler üretmiştir. 1858 yılında Türk okura Batı şiiriyle ilgili ilk bilgileri veren Tercüme-i Manzume adlı eserini yayınlamıştır. Divan şiirinden bambaşka deneyler yapmıştır. Şinasi ilklerin sanatçısıdır. Şinasi ilkleri arasında ilk tiyatro, ilk şiir çevirisi ve ilk özel gazete yer alır. İlk noktalama işaretlerini kullanan sanatçı yine İbrahim Şinasi oldu. Klasisizm akımından etkilenen yazar, batı edebiyatına giden yolda eserler yazan ilk Türk yazardır. Şinasi, Tanzimat döneminde Türk edebiyatının önemli yazarlarından biridir.
Genellikle didaktik şiirler yazan sanatçı, şiirlerinde aruz ölçüsünü kullandı. İbrahim Şinasi, şiirleri kelime oyunlarından kurtararak konuşulan dili şiire taşıdı. Sözlü dili yazı diline taşımaya çalıştı ve düşüncelerini basit ve net bir şekilde ifade etti. Şiirlerinin konusunu seçerken akıl, medeniyet, hukuk, hak ve adalet gibi kavramları kullandı. Tek perdelik tiyatro oyunu Şairin Evlenmesi’nde Şinasi'nin görücü usulü evliliğini eleştirdi. Bu eserinde Moliere'den etkilenmiş ve sıklıkla atasözleri ve halk ifadelerine yer vermiştir. Şair Evlenmesi, batı komedisi ve orta oyunun sentezi olarak tanımlanabilir.
Melis Yüksel
2022-07-09T02:39:35+03:00Güzel bir çalışma fakat kendi düşüncelerinizi de katsaydınız daha iyi olurdu diye düşünüyorum✨
Pelin Taşkıran
2022-07-08T23:03:17+03:00İçerik fikri gayet güzel, yalnızca kolayca ulaşılabilen bilgiler dışında daha ilgi çeken detaylar hakkında bilgi verseniz daha hoş olur. :) kaleminize sağlık.
Kenan Birkan
2022-07-08T22:50:23+03:00İçeriği beğendim. Bu anlamda Şinasi’yi seçme nedeninizi merak ettim.